သတင္းစာဆရာ၊ စာေရးဆရာ စိန္ခင္ေမာင္ရီ ကြယ္လြန္ျခင္း (၂၇) ႏွစ္ျပည့္
ရန္ေနာင္(ဗိုလ္တေထာင္)၊ မိုးမခ၊ မတ္ ၁၂၊ ၂၀၁၉
(ရန္ကုန္ မတ္- ၁၁ ) သတင္းစာဆရာ၊ စာေရးဆရာ စိန္ခင္ေမာင္ရီ ကြယ္လြန္ျခင္း (၂၇ ) ႏွစ္ျပည့္ အထိမ္းအမွတ္ အခမ္းအနားကို ယေန႔ ေန႔လယ္ (၁) နာရီက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ဗိုလ္တေထာင္ဘုရားလမ္း ရိွ House of Orchid တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသတင္းစာဆရာအသင္း က က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့သည္။
ေအာက္ေမ့ဖြယ္ အထိမ္းအမွတ္ အခမ္းအနားတြင္ အခမ္းအနားမွဴး အျဖစ္ ေဒၚဂ်ဴလိုင္မိုးက ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ သတင္းစာဆရာအသင္း ဂုဏ္ထူးေဆာင္အသင္းသား ၊ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး သတင္းစာဆရာအသင္း နာယက ၊ သတင္းစာဆရာ၊ စာေရးဆရာ ဒါရိုက္တာေမာင္ယဥ္ေက်ာ္က အမွာစကား ေျပာၾကားခဲ့သည္။
သတင္းစာဆရာ၊ စာေရးဆရာ စိိန္ခင္ေမာင္ရီ ၏ အတၳဳပၸတၱိအက်ဥ္းကို စာေရးဆရာမႀကီး ေရြကူေမႏွင္း က ဖတ္ၾကားခဲ့သည္။ ဆက္လက္၍
ဒါရိုက္တာပန္းခ်ီစိုးမိုး၊ ဒါရိုက္တာ ၾကည္စိုးထြန္း၊
ကာတြန္းေငြၾကည္ ၊ မႏုႆေက်ာ္ဝင္း ၊ ဦးခင္ေမာင္ခ်င္းတို႔က ဆရာစိန္ခင္ေမာင္ရီ အမွတ္တရ မုဒိတာစကားမ်ား ေျပာၾကားခဲ့ၾကသည္။ ထို႔ေနာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံသတင္းစာဆရာအသင္း ၊ ရန္ကုန္တုိင္းေဒသႀကီး ဥကၠ႒ ဦးခင္ေမာင္ျမင့္က ေက်းဇူးတင္မုဒိတာစကား ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ဆက္လက္၍ ဆရာစိန္ခင္ေမာင္ရီ၏ မိသားစု ကိုယ္စား သားႀကီးျဖစ္သူ ဦးခင္ေမာင္ေသာ္ ( ခင္ေမာင္ေသာ္ - ကမာရြတ္) က ေက်းဇူးတင္ စကားေျပာၾကားခဲ့သည္။
သတင္းစာဆရာ၊ စာေရးဆရာ စိန္ခင္ေမာင္ရီ ၏ အမည္ရင္းမွာ ခင္ေမာင္ရီ (မံုရြာ ) ျဖစ္ပါသည္။ ဖခင္ မွာ စာေရးဆရာပုလိပ္အရာရိွတစ္ဦး အမည္ခံ ခရိုင္ရဲဝန္ ဦးဘေသာ္ ( ျပစ္မႈမဂၢဇင္း စတင္တည္ေထာင္သူ ) ျဖစ္ၿပီး မိခင္မွာ ေဒၚမမေလး ျဖစ္သည္။ ဆရာသည္ ေမြးခ်င္း (၆) ေယာက္ အနက္ အႀကီးဆံုး ျဖစ္ၿပီး ၁၉၂၅ ခုႏွစ္ တြင္ မံုရြာၿမိဳ႕ ၌ ေမြးဖြားခဲ့သည္။
မံုရြာၿမိဳ႕ ၊ ဗုဒၶဘာသာ အထက္တန္းေက်ာင္းတြင္ ေနစဥ္ကတည္းက နယ္သတင္းေထာက္အျဖစ္ သတင္းစာမ်ားတြင္ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား ေရးခဲ့သည္။ ဂ်ပန္ေခတ္တြင္ မံုရြာခရိုင္၊ အာရွလူငယ္အစည္းအရံုး ဥာဏဗလမွဴး အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ စာေပေလာကသို႔ ၁၉၅၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ဝင္ေရာက္ခဲ့ကာ ပေဒသာမဂၢဇင္းတြင္ အယ္ဒီတာ ျဖစ္ခဲ့သည္။ နန္းၿမိဳင္ ၊ ယဥ္ညိမ္း စသည့္ ကေလာင္အမည္မ်ားျဖင့္ ဝတၳဳတို၊ ဝတၳဳရွည္ ၊ ဘာသာျပန္မ်ား ေရးသားခဲ့သည္။
ထို႔ေနာက္ သတင္းစာေလာကသို႔ ဝင္ေရာက္ခဲ့ၿပီး စီးပြားေရး၊ အိုးေဝ၊ ဗမာ့ဝါဒ ၊ ဗမာ့ေခတ္ႏွင့္ ယူနီယမ္ေဂဇက္ သတင္းစာမ်ားတြင္ သတင္းအယ္ဒီတာ အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ ေၾကးမံုသတင္းစာ ထုတ္ေဝရာတြင္ တည္ေထာင္သူတစ္ဦးအျဖစ္ ပါဝင္ခဲ့ၿပီး ေၾကးမံုသတင္းစာတြင္ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္အျဖစ္ ၁၉၆၄ ခုႏွစ္အထိ လုပ္ကိုင္ခဲ့သည္။
စိန္ခင္ေမာင္ရီသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံစာေရးဆရာအသင္းတြင္ အတြင္းေရးမွဴး ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံသတင္းေကာင္စီတြင္ အတြင္းေရးမွဴး ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံရုပ္ရွင္ႏွင့္ဆင္ဆာအဖြဲ႕ဝင္ ႏွင့္ အကယ္ဒမီေရြးပြဲ အဖြဲ႕ဝင္ အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။
၁၉၅၇ - ၅၈ ခုႏွစ္တြင္ တာရွ္ကင့္ အာရွအာဖရိကစာေရးဆရာညီလာခံ ၊ ၁၉၆၃ ခုႏွစ္တြင္ သတင္းစာ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ဝင္ အေနျဖင့္ အဂၤလန္ႏိုင္ငံမ်ားသို႔ သြားေရာက္ခဲ့သည္။ ၁၉၆၉- ၇၀ ခုႏွစ္တြင္ ၿဖဴနီညိဳျပာ မဂၢဇင္း ထုတ္ေဝခဲ့သည္။
စိန္ခင္ေမာင္ရီသည္ ျပဇာတ္မ်ား အေနျဖင့္ ေျမပိုင္ရွင္ဦးကံေကာင္းႏွင့္ သမီးမ်ား၊ ေကာင္လူ၊ ၾကက္ကင္ ၊ ဒိုင္းေညွာင့္၊ မ်က္ႏွာဖံုး ၊ ကိုစံစက္ရုပ္ ႏွင့္ အျခားျပဇာတ္စာေပမ်ား၊ ဘာသာျပန္ စာအုပ္တြင္ ယဥ္ညိမ္း ကေလာင္အမည္ျဖင့္ သူခိုးႏွင့္ အရိုးခံမေလး ၊ ဆိုဖီယာရဲ႕ ဆိုဖီယာ စာအုပ္မ်ား ေရးခဲ့သည္။ အနာတဟန္ ဘာသာျပန္စာအုပ္ျဖင့္ ၁၉၈၅ ခုႏွစ္ အမ်ိဳးသားစာေပဆုအား ဘာသာျပန္ (သုတဆု) ၊ ေစာင္းသိန္းေဖ သီဆိုခဲ့ေသာ ေငြညိဳ႕ပင္ သီခ်င္းသည္ စိန္ခင္ေမာင္ရီ၏ ထင္ရွားေသာ လက္ရာ ျဖစ္သည္။
ရုပ္ရွင္ဇာတ္လမ္း ၊ ဇာတ္ညႊန္းမ်ား အေနျဖင့္ ေရႊလက္ျဖင့္ ေခၚလဲ မလာ၊ အမြန္ကတဖက္ သူတို႔က တဖက္၊ သူမ်ားရယ္ဖိ္ု႔ ကိုယ္ငိုမယ္ တို႔ကိုေရးသားခဲ့သည္။
စာေပႏွင့္စာနယ္ဇင္းအဖြဲ႕ဝင္ တစ္ဦးျဖစ္သူ စိန္ခင္ေမာင္ရီ သည္ ေသဆံုးသည္အထိ မေဟသီမဂၢဇင္း တြင္ ပင္တိုင္ရုပ္ရွင္ေဝဖန္ေရးေဆာင္းပါးႏွင့္ အျခားမဂၢဇင္း ၊စာေစာင္မ်ားတြင္ ရုပ္ရွင္ ၊ အႏုပညာျပဇာတ္ဆိုင္ရာ ေဆာင္းပါးႏွင့္ ဘာသာျပန္မ်ား ၊ ဝတၳဳမ်ား ေရးသားခဲ့သည္။
ဆရာစိန္ခင္ေမာင္ရီသည္ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္ မတ္လ (၇) ရက္ စေနေန႔ည (၁၀) နာရီ (၄၀) မိနစ္တြင္ အသည္းကင္ဆာေရာဂါျဖင့္ ကမာရြတ္ၿမိဳ႕နယ္ ၊ အမွတ္ (၈) ရပ္ကြက္ ၊စံပယ္ၿခံ (၃) လမ္း၊ အမွတ္ (၁) ရိွ ၎၏ ေနအိမ္တြင္ ကြယ္လြန္ခဲ့ပါသည္။
ဒါဖတ္ၿပီးမွ ရုပ္ရွင္ၾကည့္ပါ ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ရုပ္ရွင္ေဝဖန္ေရးေဆာင္းပါးမ်ားကို ဆရာေရးသားခဲ့ရာ အထူးထင္ရွားခဲ့ပါသည္။
ရန္ေနာင္(ဗိုလ္တေထာင္)၊ မိုးမခ၊ မတ္ ၁၂၊ ၂၀၁၉
(ရန္ကုန္ မတ္- ၁၁ ) သတင္းစာဆရာ၊ စာေရးဆရာ စိန္ခင္ေမာင္ရီ ကြယ္လြန္ျခင္း (၂၇ ) ႏွစ္ျပည့္ အထိမ္းအမွတ္ အခမ္းအနားကို ယေန႔ ေန႔လယ္ (၁) နာရီက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ဗိုလ္တေထာင္ဘုရားလမ္း ရိွ House of Orchid တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသတင္းစာဆရာအသင္း က က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့သည္။
ေအာက္ေမ့ဖြယ္ အထိမ္းအမွတ္ အခမ္းအနားတြင္ အခမ္းအနားမွဴး အျဖစ္ ေဒၚဂ်ဴလိုင္မိုးက ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ သတင္းစာဆရာအသင္း ဂုဏ္ထူးေဆာင္အသင္းသား ၊ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး သတင္းစာဆရာအသင္း နာယက ၊ သတင္းစာဆရာ၊ စာေရးဆရာ ဒါရိုက္တာေမာင္ယဥ္ေက်ာ္က အမွာစကား ေျပာၾကားခဲ့သည္။
သတင္းစာဆရာ၊ စာေရးဆရာ စိိန္ခင္ေမာင္ရီ ၏ အတၳဳပၸတၱိအက်ဥ္းကို စာေရးဆရာမႀကီး ေရြကူေမႏွင္း က ဖတ္ၾကားခဲ့သည္။ ဆက္လက္၍
ဒါရိုက္တာပန္းခ်ီစိုးမိုး၊ ဒါရိုက္တာ ၾကည္စိုးထြန္း၊
ကာတြန္းေငြၾကည္ ၊ မႏုႆေက်ာ္ဝင္း ၊ ဦးခင္ေမာင္ခ်င္းတို႔က ဆရာစိန္ခင္ေမာင္ရီ အမွတ္တရ မုဒိတာစကားမ်ား ေျပာၾကားခဲ့ၾကသည္။ ထို႔ေနာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံသတင္းစာဆရာအသင္း ၊ ရန္ကုန္တုိင္းေဒသႀကီး ဥကၠ႒ ဦးခင္ေမာင္ျမင့္က ေက်းဇူးတင္မုဒိတာစကား ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ဆက္လက္၍ ဆရာစိန္ခင္ေမာင္ရီ၏ မိသားစု ကိုယ္စား သားႀကီးျဖစ္သူ ဦးခင္ေမာင္ေသာ္ ( ခင္ေမာင္ေသာ္ - ကမာရြတ္) က ေက်းဇူးတင္ စကားေျပာၾကားခဲ့သည္။
သတင္းစာဆရာ၊ စာေရးဆရာ စိန္ခင္ေမာင္ရီ ၏ အမည္ရင္းမွာ ခင္ေမာင္ရီ (မံုရြာ ) ျဖစ္ပါသည္။ ဖခင္ မွာ စာေရးဆရာပုလိပ္အရာရိွတစ္ဦး အမည္ခံ ခရိုင္ရဲဝန္ ဦးဘေသာ္ ( ျပစ္မႈမဂၢဇင္း စတင္တည္ေထာင္သူ ) ျဖစ္ၿပီး မိခင္မွာ ေဒၚမမေလး ျဖစ္သည္။ ဆရာသည္ ေမြးခ်င္း (၆) ေယာက္ အနက္ အႀကီးဆံုး ျဖစ္ၿပီး ၁၉၂၅ ခုႏွစ္ တြင္ မံုရြာၿမိဳ႕ ၌ ေမြးဖြားခဲ့သည္။
မံုရြာၿမိဳ႕ ၊ ဗုဒၶဘာသာ အထက္တန္းေက်ာင္းတြင္ ေနစဥ္ကတည္းက နယ္သတင္းေထာက္အျဖစ္ သတင္းစာမ်ားတြင္ သတင္းေဆာင္းပါးမ်ား ေရးခဲ့သည္။ ဂ်ပန္ေခတ္တြင္ မံုရြာခရိုင္၊ အာရွလူငယ္အစည္းအရံုး ဥာဏဗလမွဴး အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ စာေပေလာကသို႔ ၁၉၅၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ဝင္ေရာက္ခဲ့ကာ ပေဒသာမဂၢဇင္းတြင္ အယ္ဒီတာ ျဖစ္ခဲ့သည္။ နန္းၿမိဳင္ ၊ ယဥ္ညိမ္း စသည့္ ကေလာင္အမည္မ်ားျဖင့္ ဝတၳဳတို၊ ဝတၳဳရွည္ ၊ ဘာသာျပန္မ်ား ေရးသားခဲ့သည္။
ထို႔ေနာက္ သတင္းစာေလာကသို႔ ဝင္ေရာက္ခဲ့ၿပီး စီးပြားေရး၊ အိုးေဝ၊ ဗမာ့ဝါဒ ၊ ဗမာ့ေခတ္ႏွင့္ ယူနီယမ္ေဂဇက္ သတင္းစာမ်ားတြင္ သတင္းအယ္ဒီတာ အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ ေၾကးမံုသတင္းစာ ထုတ္ေဝရာတြင္ တည္ေထာင္သူတစ္ဦးအျဖစ္ ပါဝင္ခဲ့ၿပီး ေၾကးမံုသတင္းစာတြင္ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္အျဖစ္ ၁၉၆၄ ခုႏွစ္အထိ လုပ္ကိုင္ခဲ့သည္။
စိန္ခင္ေမာင္ရီသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံစာေရးဆရာအသင္းတြင္ အတြင္းေရးမွဴး ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံသတင္းေကာင္စီတြင္ အတြင္းေရးမွဴး ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံရုပ္ရွင္ႏွင့္ဆင္ဆာအဖြဲ႕ဝင္ ႏွင့္ အကယ္ဒမီေရြးပြဲ အဖြဲ႕ဝင္ အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။
၁၉၅၇ - ၅၈ ခုႏွစ္တြင္ တာရွ္ကင့္ အာရွအာဖရိကစာေရးဆရာညီလာခံ ၊ ၁၉၆၃ ခုႏွစ္တြင္ သတင္းစာ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ဝင္ အေနျဖင့္ အဂၤလန္ႏိုင္ငံမ်ားသို႔ သြားေရာက္ခဲ့သည္။ ၁၉၆၉- ၇၀ ခုႏွစ္တြင္ ၿဖဴနီညိဳျပာ မဂၢဇင္း ထုတ္ေဝခဲ့သည္။
စိန္ခင္ေမာင္ရီသည္ ျပဇာတ္မ်ား အေနျဖင့္ ေျမပိုင္ရွင္ဦးကံေကာင္းႏွင့္ သမီးမ်ား၊ ေကာင္လူ၊ ၾကက္ကင္ ၊ ဒိုင္းေညွာင့္၊ မ်က္ႏွာဖံုး ၊ ကိုစံစက္ရုပ္ ႏွင့္ အျခားျပဇာတ္စာေပမ်ား၊ ဘာသာျပန္ စာအုပ္တြင္ ယဥ္ညိမ္း ကေလာင္အမည္ျဖင့္ သူခိုးႏွင့္ အရိုးခံမေလး ၊ ဆိုဖီယာရဲ႕ ဆိုဖီယာ စာအုပ္မ်ား ေရးခဲ့သည္။ အနာတဟန္ ဘာသာျပန္စာအုပ္ျဖင့္ ၁၉၈၅ ခုႏွစ္ အမ်ိဳးသားစာေပဆုအား ဘာသာျပန္ (သုတဆု) ၊ ေစာင္းသိန္းေဖ သီဆိုခဲ့ေသာ ေငြညိဳ႕ပင္ သီခ်င္းသည္ စိန္ခင္ေမာင္ရီ၏ ထင္ရွားေသာ လက္ရာ ျဖစ္သည္။
ရုပ္ရွင္ဇာတ္လမ္း ၊ ဇာတ္ညႊန္းမ်ား အေနျဖင့္ ေရႊလက္ျဖင့္ ေခၚလဲ မလာ၊ အမြန္ကတဖက္ သူတို႔က တဖက္၊ သူမ်ားရယ္ဖိ္ု႔ ကိုယ္ငိုမယ္ တို႔ကိုေရးသားခဲ့သည္။
စာေပႏွင့္စာနယ္ဇင္းအဖြဲ႕ဝင္ တစ္ဦးျဖစ္သူ စိန္ခင္ေမာင္ရီ သည္ ေသဆံုးသည္အထိ မေဟသီမဂၢဇင္း တြင္ ပင္တိုင္ရုပ္ရွင္ေဝဖန္ေရးေဆာင္းပါးႏွင့္ အျခားမဂၢဇင္း ၊စာေစာင္မ်ားတြင္ ရုပ္ရွင္ ၊ အႏုပညာျပဇာတ္ဆိုင္ရာ ေဆာင္းပါးႏွင့္ ဘာသာျပန္မ်ား ၊ ဝတၳဳမ်ား ေရးသားခဲ့သည္။
ဆရာစိန္ခင္ေမာင္ရီသည္ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္ မတ္လ (၇) ရက္ စေနေန႔ည (၁၀) နာရီ (၄၀) မိနစ္တြင္ အသည္းကင္ဆာေရာဂါျဖင့္ ကမာရြတ္ၿမိဳ႕နယ္ ၊ အမွတ္ (၈) ရပ္ကြက္ ၊စံပယ္ၿခံ (၃) လမ္း၊ အမွတ္ (၁) ရိွ ၎၏ ေနအိမ္တြင္ ကြယ္လြန္ခဲ့ပါသည္။
ဒါဖတ္ၿပီးမွ ရုပ္ရွင္ၾကည့္ပါ ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ရုပ္ရွင္ေဝဖန္ေရးေဆာင္းပါးမ်ားကို ဆရာေရးသားခဲ့ရာ အထူးထင္ရွားခဲ့ပါသည္။
Comments